Bor, 15.12.2018.
URBANA EKOLOGIJA BORA I OKOLINE
Udruženje građana „Grupa 55“ organizovalo je u periodu od 2008. godine do danas više rasprava i tribina na kojima je razmatrana problematika razvoja turizma i njegovo mesto u ukupnom razvoju opštine Bor, korišćenje objekata turizma, stanje pojedinih turističkih lokacija, imovinsko-pravni status Brestovačke banje, Borskog jezera i motela Zlotska pećina i druga pitanja vezana za stanje i potencijale razvoja turizma.
Kroz svoju desetogodišnju aktivnost ukazivali su na poštovanje Zakonskih odredbi i potrebu izrade Strategije razvoja lokalne zajednica koja je 1957. godine ustupila Kombinatu RTB zamljište za podizanje veštačkog, Borskog jezera koje je građeno do 1957. do 1960., kako bi jezersku vodu korisitili flotacijske pogone u Boru. U ovom tranzicionom periodu kada se RTB predaje u ruke kineskom partneru nepoznanica je šta se od turističkih kapaciteta prenosi mada o svemu postoji validna dokumentacija koja i prikazana večeras i u dokumentarnom filmu o urbanoj ekološkoj slici Bora i okoline.
Gosti iz rukovodstva Zelene stranke Srbije i Ministarstva za zaštitu životne sredine ukazali su na opasnost da će Borsko jezero, ukoliko za narednih deset godina ne reši problem okolnih septičkih jama u samo 1.000 vikendica,a ima ih oko 2.500, postati zagađeno i više neće moći služiti u turustičke svrhe. Ipak, naglašeno je, postoje rešenja za spas i bolje iskorišćenje prirodnih resursa celog tog kraja pod uslovom da se odgovornije ponašaju vlasnici vikendica kao i lokalna i republička vlast.
Opšta je konstatacija da se nedovoljno ulagalo u stvaranje uslova za brži razvoj turizma za šta opština Bor nesumnjivo ima potencijale i potreba. Osim ulaganje RTB Bor, sama opština nije dovoljno i planski ulagala iako su poslednjih godina u više strateških opštinskih dokumenata ( Strategija lokalnog održivog razvoje, Prostorni plan opštine, Lokalni ekološki akcioni plan i dr.) bili definisani brojni zadaci i mere za u poboljšanje uslova za razvoj turizma, uređenje turističkih lokacija i objekata i dr.
Odgovarajuće službe opštinske uprave nisu se dovoljno bavile problemom imovinsko-pravnih odnosa najznačajnijih turističkih lokacija – Brestovačke banje koja je u spornoj privatizaciji, nije rešena funkcija Dvorca kneza Aleksandra koji je restauriran i nije regulisana zaštita Brestovačke reke od zagađenja, Borskog jezera koje nije uređeno ni zaštićeno te je prisutna divlja građnja, dodeljivanje dozvola za gradnju iako je istekla važnost urbanističkog plana, zagađivanja voda jezera zbog nekontrolisane izgradnje, nepostojanja adekvatne kanalizacione mreže i problema čvrstog otpada, postojanje nelegalizovanih objekata i dr. Nerešeno je pitanje je i motela Zlotska pećina, koji je devastiran i bez ulaganja opštine u obnovu radi turističke eksploatracije iako je sada u njenom vlasništvu, zatim nerešeni su imovinsko-pravni odnosi oko planinarskog doma na Crnom vrhu.
Inspekcijski nadzor je veoma slab, posebno kod postavljanja kamp kućica na priobalju Borskog jezera, koje nisu planski postavljene i zagađuju vode Borskog jezera (primer postavljanja kampa u borovoj šumi pored Hotela Jezero), zatim kod privatnog smeštaja, kontrole plaćanja boravišne takse i dr.
Učesnici tribine predlažu da se otpočne sa odgovornim sprovođenjem do sada definisanih stratategija razvoja turizma sa konkretnim sredstvima u budžetu, pripremljenim projektima za donatorska sredstva, rešavanje imovinsko-pravnih odnosa i bolja organizacija korišćenja turističkih objekata i lokacija – poveriti Turističkom centru u meri koliko je zakonski moguće, reorganizovati i osposobiti Turistički centar, poveriti pojedine objekte zemljoradničkim zadrugama, razviti javno-privatno partnerstvo i dr.
Kada se radi o hotelu Crnom vrhu lokalna zajednica treba da zahteva od konzorcijuma koji je započeo gradnju da objekat dovrši i stavi u funkciju turizma, ili da prepusti lokalnoj zajednici koja će dalje preuzeti inicijativu za dovršetak.
